वडापालिका :: Odapalika - The Fourth Estate

सामाजिक सुरक्षा कोषको घोषणाः ४ वर्षपछि श्रमिक र उसको परिवारको स्वास्थ्य जिम्मा लिन्छौं बुधबार, साउन ७, २०८२ ‘अबको करिव चार वर्ष कोषमा आवद्ध हुने श्रमिक र श्रमिकको परिवारको स्वास्थ्य जिम्मा कोष मार्फत राज्य हुने गरी काम भइरहेको छ । देशभरका अस्पतालहरुसँग समझदारी गरी लाइभ गर्ने कार्य तीब्र गतिमा भइरहेको छ,’ कार्यकारी निर्देशक अधिकारीले भने ।

सामाजिक सुरक्षा कोषले योगदानकर्तालाई बाढ्यो २ अर्ब ८४ करोड व्याज बिहीबार, साउन १, २०८२ कोषमा औपचारिक क्षेत्र, अनौपचारिक क्षेत्र, स्वरोजगार, वैदेशिक रोजगारीमा गएका, निजामती, सेना, प्रहरी र शिक्षकबाहेकका सरकारी कर्मचारीहरु पनि आवद्ध हुनुपर्ने व्यवस्था छ ।

साउनदेखि नियुक्त हुने सरकारी कर्मचारीले पेन्सन नपाउने, सामाजिक सुरक्षा काेषमा अनिवार्य शुक्रबार, असार २०, २०८२ योगादनमा आधारित सामाजिक सुरक्षा प्रणाली लागू नगरेका कारण सिर्जना हुने दायित्व नेपाल सरकारले नबेहोर्ने जानकारी गराउन पनि अर्थ मन्त्रालयले गराएकाे छ ।

साउनदेखि ८० हजार सरकारी कर्मचारी सामाजिक सुरक्षा कोषमा आवद्ध हुँदै शुक्रबार, जेठ १६, २०८२ सरकारले ल्याएको यो कार्यक्रमले करिब ८० हजार कर्मचारी लाभान्वित हुने देखिन्छ । सरकारी तथ्यांक अनुसार अस्थायी र करारमा करिब ४० हजार कर्मचारी कार्यरत छन् । यस्तै, करिब ४० हजार राहत शिक्षक छन् ।

बजेटले सकिदियो बैंक र सामाजिक सुरक्षा कोषबीचको झगडाको बिउ शुक्रबार, जेठ १६, २०८२ बैंकहरुले संचालन गरेको कर्मचारी अवकाश कोषको रकम चाहे अनुसार परिचालन गर्न पाएका कारण उनीहरु सामाजिक सुरक्षा कोषमा आवद्ध हुन नचाहेको निष्कर्ष कोषले निकालेको थियो ।

स्थानीय सरकारले सुरु गरेको कार्य संघले स्वामित्व लियो, अब अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिक पनि सामाजिक सुरक्षा कोषमा शुक्रबार, जेठ ९, २०८२ अहिलेसम्म ११० भन्दा बढी स्थानीय सरकारहरुले कोषसँग समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरी आफ्नो पालिकाभित्रका अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिकलाई कोषमा आवद्ध गराइरहेका छन् ।

सामाजिक सुरक्षा कोषमा ७९ अर्ब जम्मा, के भन्छन् प्रवक्ता अधिकारी ? आइतबार, जेठ ४, २०८२ सामाजिक सुरक्षा कोषले योगदानकर्ताबाट अबौँ संकलन गरेको छ । २२ लाख १३ हजार योगदानकर्ताहरुबाट कोषले ७९ अर्ब ४२ करोड संकलन गरेको हो ।

राष्ट्रिय वाणिज्य, कृषि विकास र नेपाल बैंकका कर्मचारीले पनि पेन्सन पाउने मंगलबार, वैशाख २, २०८२ अहिलेसम्म उपदान मात्रै पाउदै आएका यी बैंकका कर्मचारीले अब पेन्सन पनि पाउने अवस्था सिर्जना भएको हो । नेपाल सरकारले चैत १५ गते गरेको एउटा निर्णयका कारण यी बैंकका कर्मचारीले पेन्सन पाउने अवस्था सिर्जना भएको हो ।

भोलिदेखि सामाजिक सुरक्षा कोषमा आवद्धहरुको युनिभर्सल हेल्थ कभरेज, के–के छन् थप सुविधाहरु ? आइतबार, चैत ३१, २०८१ यस्तै, अबदेखि योगदानकर्ता तथा उसका परिवारले कोषबाट १० लाख रुपैयाँसम्मको स्वास्थ्य सुविधा पाउने भएका छन् । यो पनि नयाँ स्कीम हो ।

विरुवा गाउँपालिकाका श्रमिक र किसान पनि सामाजिक सुरक्षा कोषमा, कति लगानी गर्दैछ पालिका ? आइतबार, चैत १०, २०८१ गाउँपालिकाले पनि बजेट लगानी गरेर आफ्नो पालिकाभित्रका अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिक र किसानलाई सामाजिक सुरक्षा कोषमा आवद्ध गर्न लागिएको अध्यक्ष सूर्यवहादुर कुवरले जानकारी दिए ।

किसान र श्रमिकको सामाजिक सुरक्षा थाल्यो झिमरुक गाउँपालिकाले, कसरी हुने सहभागी ? आइतबार, चैत १०, २०८१ गाउँपालिकाले श्रमिकको न्यूनतम ज्याला मासिक १० हजार ८२० रुपैयाँलाई आधार मानेर त्यसमा रोजगारदाताले जम्मा गर्नुपर्ने रकम आफैले दिन लागेको हो । अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिकको लागि मासिक न्युनतम पारिश्रमिकको ११ प्रतिशत रकम सम्बन्धित व्यक्ति र ९.३७ प्रतिशत रकम गाउँपालिकाले दिन लागिएको छ ।

सामाजिक सुरक्षा कोषको दायरा विस्तार, अब छोराछोरीले पनि स्वास्थ्य सुविधा पाउने मंगलबार, मंसिर ११, २०८१ यस्तै, कोषले घातक रोगको उपचारमा १० लाख रुपैयाँसम्मको अस्पताल खर्चमा सो खर्चको ५० प्रतिशतसम्म रकम व्यहोर्ने पनि भएको हो । अर्थात घातक रोगको उपचारमा ५ लाख रुपैयाँसम्मको सहयोग सामाजिक सुरक्षा कोषले गर्नेछ ।